Steve Jobs nog niet weg en nog niet dood

Het aftreden van Steve Jobs als CEO van Apple kwam gisteren voor mij niet als een grote verassing, tevens lijkt de impact kleiner dan dat alle journaalitems, praatprogramma’s, krantenartikelen en talloze blogs ons zouden doen vermoeden. Sterker nog, deze situatie is de laatste 8 maanden al ingegaan, waarbij Jobs voor de derde keer, wegens gezondheidsproblemen, onbepaald verlof had opgenomen. De nieuwe CEO Tim Cook heeft toen de honeurs waargenomen en zal dat nu dus blijven doen.

Toch lijkt het de afgelopen 2 dagen dat iedereen denkt dat Apple ten dode is opgeschreven incluis Steve Jobs. Dat de gezondheid van Jobs een grote rol speelt bij deze beslissing, zal waarschijnlijk wel zo zijn, maar hij geeft dat overigens zelf niet aan in zijn vertreksbrief en niemand kan met zekerheid zeggen of hij op dit moment echt ziek is. In 2004 heeft hij pankreaskanker overwonnen en in 2009 heeft hij een levertransplantatie ondergaan, dat is het enige wat bekend is. De laatste keynotepresentaties van nieuwe Appleproducten lieten wel een sterk vermagerde Jobs zien die al snel het roer overgaf aan een ander afgevaardigde van Apple.

Dat Apple een zware tijd tegemoet gaat betwijfel ik sterk. Ik denk zelfs dat zijn aftreden de structuur bij Apple ten goede kan komen. Zijn functie als lid van de raad van bestuur, die hij nog steeds heeft, geeft hem de mogelijkheid om zijn visie te blijven injecteren. Je kan alles van Jobs zeggen, dat hij arrogant is, dat hij teveel op details blijft hameren, maar dat hij een visionair is staat buiten kijf.

Dat wil niet zeggen dat alle succesvolle producten van Apple ook van de hand van Jobs kwamen. We hebben het hier wel over de man die bij zijn vorige bedrijf Next, 10 maanden en tonnen verspilde om een monitorstandaard te ontwikkelen, maar wist deze zo enthousiast over te brengen dat iedereen van het bedrijf dacht dat ze de wereld gingen veroveren met deze nieuwe gepatenteerde monitorstandaard.

Hij had een beeld voor wat de toekomst zou moeten brengen in consumentenelectronica, computers en entertainment en kreeg een neus voor personen met een baanbrekend idee. Een paar voorbeelden:

  • Alle baanbrekende ontwerpen van Apple zijn afkomstig van Jonatan Ive: De iMac, Macbook, iPod, iPhone en iPad. Niet alleen de vormgeving, maar ook de manier van gebruiken. Jobs kon daarna lekker loos gaan op details van de juiste kleur en gro0tte van een button. Ive is ondertussen VP van Industrial Design bij Apple. We kunnen dus nog meer van dit soort ontwerpen en manier van gebruiken verwachten.
  • Jobs zag dat computergeanimeerde films een toekomst had en kocht het bedrijf PIXAR, John Lasseter bracht het naar ongekende hoogte en is tegenwoordig CCO bij Walt Disney.
  • Tony Fadell had begin jaren 90 het idee gekregen om een muziekspeler te maken met een harddisk. Jobs was de eerste die heil zag in dat idee en nam hem in dienst.  De rest is geschiedenis.
  • Soundjam was een software-muziekspeler van Jeff Robbin en Bill Kincaid. Jobs nodigde de jongens uit, kocht het programma, liet er een nieuwe interface omheen bouwen en noemde het iTunes.
Apple is ondertussen zo groot dat zonder Jobs er nog genoeg briljante mensen rondlopen die enorm veel potentie hebben. Potentie die door Jobs werd omgezet in succesen. Zijn enthousiasme, ook bekend als ‘distortion reality field’, is van onschatbare waarde op medewerkers, vrienden, collega’s, maar ook consumenten. Iedereen kent de man als een soort popidool.
Op de achtergrond zal hij deze functie nog steeds behouden en de komende jaren hoeft Apple zich dan ook niet druk te maken over nieuwe revolutionaire producten die ontwikkeld moeten worden.
Waar men zich misschien wel druk over moet maken is dat men een icoon naar de buitenwereld is kwijtgeraakt. Iemand die bij de platenmaatschappijen aan tafel gaat zitten en ze weet te overtuigen hun muziek digitaal zonder DRM aan te bieden, die de eerste films online beschikbaar weet te maken, die EA-games een deal geeft waarbij ze financiëel gecompenseerd zouden worden als een iPhonerelease negatief voor hen zou uitvallen, iemand die de wereld kan overtuigen dat ze een product moeten kopen waarvan ze nog niet eens weet wat je er precies mee moet doen, iemand die laat zien wat de consument nodig heeft en niet wat hij wil. De vraag is of Tim Cook die iemand kan zijn.